تأثیر دیاژنز بر کیفیت مخزنی سازند کنگان در میدان لاوان، خلیج فارس

سازند کنگان با سن تریاس بزرگترین ذخایر گازی در خاور میانه و جهان را دارا می باشد. این سازند در میدان لاوان شامل 200 متر توالی کربناته ( سنگ آهک، آهک دولومیتی و دولومیت) به همراه لایه های انیدریتی می باشد که از 164 متر آن مغزه گیری شده است. بر اساس مطالعات میکروسکوپی و ماکروسکوپی تعداد 11 رخساره در قالب 4 کمربند رخساره ای پهنه جزر و مدی، لاگون، پشته های ماسه ای و دریای باز شناسایی شده است. بر اساس میکروفاسیس های شناسایی شده محیط رسوب گذاری این سازند را می توان رمپ کربناته هم شیب معرفی کرد. فرآیندهای دیاژنزی شناخته شده در سازند کنگان که بر روی کیفیت مخزنی موثر می باشند عبارتند از: تراکم مکانیکی و شیمیایی، انحلال، دولومیتی شدن، سیمان فیبری هم ضخامت، سیمان هم بعد، سیمان دروزی، سیمان بلوکی، سیمان پرکننده رگه ها، سیمان پوئیکیلوتوپیک، سیمان انیدریتی و شکستگی، که از این بین می توان فرآیندهای تراکم و انواع مختلف سیمان ها را به عنوان عوامل کاهش کیفیت مخزنی و فرآیندهای انحلال، دولومیتی شدن و شکستگی را به عنوان عوامل افزایش دهنده کیفیت مخزنی نام برد. تخلخل های مشاهده شده در سازند کنگان عبارتند از تخلخل های بین دانه ای، درون دانه ای، قالبی، فنسترال، بین بلوری، حاصل از شکستگی، حفره ای و کانالی. سازند کنگان در میدان لاوان به دو زون مخزنی k1 و k2 تقسیم بندی شده است. زون مخزنی k2 دارای سه زیر زون مخزنی k2a، k2b و k2c و زون مخزنی k1 به چهار زیر زون مخزنی k1a، k1b، k1c و k1d تقسیم شده است که زیر زون مخزنی k1d به دلیل گسترش رخساره های دانه پشتیبان دولومیتی (به خصوص اائید گرینستون) و داشتن مقادیر قابل توجهی از تخلخل های قالبی، بین ذره ای، بین بلوری و شکستگی بالاترین کیفیت مخزنی در این توالی را دارد.